Het neoliberalisme veroorzaakt een groeiende maatschappelijke inkomenskloof

De financiële grondgedachte achter het neoliberalisme heeft geleid tot een steeds groter wordende financiële kloof tussen rijk en arm. De economie is onder het neoliberalisme zo ingericht, dat het (grote) bedrijfsleven een maximale winst kan realiseren, met minimale kosten. Die kosten worden gedrukt door de werknemers een laag salaris te betalen, terwijl over de winsten weinig of geen belasting wordt afgedragen. Vanuit maatschappelijk perspectief een bijzonder asociale economische filosofie.

Zo bezitten de acht rijkste mensen ter wereld tezamen meer dan de armste helft van de totale wereldbevolking (3.6 miljard mensen). Tezamen hebben zij (in 2018) rond de $ 425 miljard. Inmiddels zijn die vermogens weer aanzienlijk gegroeid. Zo is Bernard Arnault in 2023 met $ 211 miljard de rijkste man ter wereld, waarmee hij Elon Musk (met $180 miljard) van diens troon heeft gestoten. Deze kloof tussen de rijken, die steeds rijker worden (in 2017 zo'n 20%) en de steeds groter wordende groep armen groeit ook in het Westen, omdat de koopkracht van de arbeiders in het westen gedurende de laatste 40 jaren niet of nauwelijks is gestegen. Dit als gevolg van bewust beleid van Big Business, daarbij gesteund door een overheid die gedurende de afgelopen decennia het bezuinigen hoog in het vaandel had staan en daarnaast, althans in Nederland, geen enkele prioriteit heeft gegeven aan de invoering van fiscale maatregelen die zouden raken aan het inkomen en het vermogen van 'de rijken'. Terwijl dit toch zou hebben geleid tot een verkleining van deze inkomenskloof.

Het effect van die groeiende inkomenskloof is dat grote groepen mensen financieel achter gebleven zijn en het gevoel krijgen er niet meer bij te horen.
Het CPB verwacht zelfs dat in het rijke Nederland in 2024 circa één miljoen mensen onder de armoedegrens zullen leven.
Het is dan ook niet vreemd dat het sociale weefsel van de maatschappij scheuren begint te vertonen. Deze scheuren hebben tot gevolg dat onder deze groepen de ontevredenheid groeit en daarmee hun wantrouwen tegen, zoals dat tegenwoordig heet, de elite. Dit beeld zie je in veel westerse landen. Het is geen toeval dat je in deze landen ook een snelle opmars ziet van rechts populistische bewegingen.

17 juli 2023